Π.Ε.Λ.:: Λήμνος:Το Πένταθλον

Λήμνος :: Ιστορία :: Το Πένταθλο

Σας καλωσορίζουμε στην ακριτική Λήμνο, στη Λευκή, στο νησί του Ηφαίστου, της Λευκοθέας, της Υψιπύλης, της Μαρούλας, και της Πολιόχνης, με το πρώτο ίσως σε παγκόσμιο επίπεδο δημοκρατικό βουλευτήριο.Σας καλωσορίζουμε στην Λήμνο, στον τόπο της «Λημνίας Γης» που απ’ την εποχή του Φιλοκτήτη και ως σήμερα θεράπευσε τον ανθρώπινο πόνο, στο σταυροδρόμι των κόσμων, στο κέντρο της ιστορίας, στον τόπο συναντήσεως ανθρώπων και πολιτισμών, στη Λήμνο των πολλών προϊστορικών οικισμών, της Μύρινας, της Ηφαιστείας, των Καβείρων και του Βυζαντινού Κότσινα.

Η μυθολογία και η προϊστορία της Λήμνου, μας έχει δώσει το δικαίωμα ως απόγονοι της Υψιπύλης και του Ιάσονα να κάνουμε γνωστό στον κόσμο με την ευκαιρία των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 ότι το Πένταθλο έχει πατρίδα τη Λήμνο.

Το Πένταθλο είναι ένα σύνθετο άθλημα που πρωτοεμφανίστηκε στην 18η Ολυμπιάδα το 708 π.Χ. Είναι ένα άθλημα που έχει τις ρίζες του στη μυθολογία, στη πλούσια προϊστορία μας, γιατί είναι ένα άθλημα που μόνο η πολύ προηγμένη αντίληψης των αρχαίων Ελλήνων για τα αθλητικά δρώμενα της εποχής εκείνης θα μπορούσε να δημιουργήσει. Το Πένταθλο είναι άθλημα που απαιτεί όλες τις δυνάμεις του ανθρώπου σωματικές, πνευματικές και ψυχικές.

Η πατρότητά του αποδίδεται στο μυθικό ήρωα τον Ιάσονα όταν στο ταξίδι του με την Αργώ και τους Αργοναύτες προς την Κολχίδα αναγκάστηκαν να ποδίσουν στη Λήμνο λόγω κακοκαιρίας αλλά και για να ανεφοδιαστούν σε τρόφιμα και νερό. Εδώ στο νησί μας στην ανεμόεσσα Λήμνο η Βασίλισσα Υψιπύλη τους φιλοξένησε, και για να τους τιμήσει αθλοθέτησε πλούσια βραβεία, κάνοντας αγώνες προς τιμήν τους.

Οι αγώνες αυτοί ήταν σημαντικοί διότι ο Ιάσονας για το ταξίδι του αυτό προς την Κολχίδα είχε επιλέξει δυνατούς άνδρες ξακουστούς ήρωες της εποχής εκείνης και επομένως οι αγώνες είχαν ιδιαίτερο αγωνιστικό ενδιαφέρον.

Έτσι έλαβαν μέρος και νίκησαν:

στο δίσκο ο Τελαμώνας πατέρας του ομηρικού ήρωα Αίαντα,
ο Λυγκέας στο ακόντιο,
ο Ζήτης στο δρόμο,
ο Κάλαϊς στο άλμα,
ο Πηλέας, πατέρας του ομηρικού ήρωα Αχιλλέα νίκησε στην πάλη, και βγήκε δεύτερος σε όλα τα άλλα αγωνίσματα.

Ο Ιάσονας θέλοντας να τιμήσει τον Πηλέα ξεχωριστά, σκέφτηκε να συνδυάσει τα πέντε αγωνίσματα σε ένα, υπολογίζοντας πως όλοι είχαν από μία νίκη, αλλά ο Πηλέας εκτός από τη νίκη του στη πάλη, ήταν και δεύτερος σε όλα τα άλλα αγωνίσματα. Τον βράβευσε λοιπόν με ξεχωριστό έπαθλο, αναγνωρίζοντάς τον σαν τον πιο πολεμικό άνδρα από όλους τους άλλους που είχε μαζί του.

Έτσι απλά ξεκίνησε η ιστορία του πεντάθλου από το δικό μας νησί, από τη δικιά μας πατρίδα. Είναι δε γνωστό ότι η πάλη και ο δρόμος εξακολούθησαν να γίνονται στους αγώνες σαν ξεχωριστά αγωνίσματα, ενώ το ακόντιο, ο δίσκος και το άλμα γινόταν πάντα μέσα στο αγώνισμα του πεντάθλου σε αρκετές Ολυμπιάδες.

Στους Ολυμπιακούς αγώνες του σήμερα, το αγώνισμα του πεντάθλου των ανδρών καταργήθηκε από το Ολυμπιακό πρόγραμμα του 1924, αλλά εξακολουθεί να γίνεται ανεπίσημα βέβαια και ευκαιριακά, και προτείνω να το αναβιώσουμε στο νησί μας με αθλητές από την περιοχή του Αρχιπελάγους και γιατί όχι από την Ελλάδα και το εξωτερικό στο καλαίσθητο στάδιο του νησιού μας.

Το αγώνισμα του πεντάθλου εξακολουθεί να υπάρχει στους Ολυμπιακούς αγώνες μόνο μεταξύ των γυναικών είναι ως γνωστόν σύνθετο και αποτελείται από 5 ατομικά αγωνίσματα και εισήχθη στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων το 1964.

Είναι λοιπόν υποχρέωση όλων μας, να αναδείξουμε και να προάγουμε το αγώνισμα του πεντάθλου, που όπως αποδεικνύεται τελέσθηκε για πρώτη φορά στο νησί μας.

Πρέπει να το αναβιώσουμε όχι μόνο σε τοπικό επίπεδο αλλά και σε πανελλαδικό.

Οι Ολυμπιακοί αγώνες ήταν η ομαδική λατρεία του «Κάλους» και η έκφρασης θαυμασμού για τον άνθρωπο.

Οι Έλληνες αγωνίζονται πάντα για το φιλότιμο όπως άλλωστε γίνεται και σήμερα αν και έχουν περάσει 3.000 χρόνια. Τότε οι αγώνες καλλιεργούσαν την προσωπική υπεροχή, το ήθος, την άμιλλα, τη διάκριση, την επιθυμία για τη νίκη και τη δόξα, με μοναδικό έπαθλο ένα απλό στεφάνι ελιάς, που ήταν ένα βραβείο και μία τιμή, αποτέλεσμα μιας σκληρής σχεδόν βασανιστικής άσκησης, γεμάτη αγώνες, πόνους, στερήσεις και μόχθους ζωής.

Σήμερα στην εποχή της ύλης, του κέρδους, που η αγωνιστικότητα και η νίκη καθοδηγείται από την εμπορευματοποίηση των αγώνων, η νίκη είναι αποτέλεσμα της συνεχούς προπόνησης της θέλησης, της άσκησης, της σωστής διαβίωσης και της βοήθειας της αθλιατρικής.

Το στεφάνι της ελιάς το διαχρονικό αυτό έπαθλο για τους ολυμπιονίκες, γι’ αυτούς που κατακτούσαν τη νίκη έφερνε πολύτιμες αξίες, αξιοπρέπεια, ήθος, τιμή και δόξα για την πατρίδα τους, για τους προγόνους, για τους γονιούς και για τα παιδιά τους. Ο Ολυμπιονίκης γινόταν πρόσωπο σχεδόν ιερό, γιατί η ολυμπιακή νίκη εδραιωνόταν από την ανυπέρβλητη ηθική της αξία, διότι είχε περιεχόμενο θρησκευτικό, ηθικό και πνευματικό.

Ο Ολυμπισμός και ο αθλητισμός γεννήθηκαν στην Αρχαία Ολυμπία σαν μια ωραία ιδέα, σαν λατρεία, έγινε πράξης ζωής, πραγματικότητα, και ο αθλητισμός με τη σειρά του δημιούργησε ένα καινούριο πολιτισμό, που κυριάρχησε στον αρχαίο κόσμο και εξακολουθεί και σήμερα να μεταφέρει με την ολυμπιακή φλόγα και ολυμπιακή εκεχειρία , μηνύματα ειρήνης, φιλοσοφίας, πολιτισμού, ηθικής και άμιλλας, μέσα από το Ολυμπιακό ιδεώδες σε όλα τα μήκη και πλάτη του κόσμου.

Η ηθική αρχή της Ολυμπιακής ιδέας οδήγησε το ανθρώπινο γένος στο ανώτατο σημείο της εξέλιξής του και χάρη στην καλλιέργεια του Ολυμπιακού ιδεώδους η μικρή Ελλάδα της αρχαιότητος έγινε ένας κόσμος ολόκληρος - ένας κόσμος απέραντος.

Μόνο από τα αρχαία κείμενα είναι δυνατόν να αντιληφθούμε το μεγαλείο της Ολυμπιακής ιδέας, του Ολυμπισμού και κυρίως της Ολυμπιακής Νίκης που μπορούμε να την συγκρίνουμε με την Ολυμπιακή νίκη του σήμερα

Σήμερα η νίκη αποτελεί επαγγελματικό κατόρθωμα με υψηλή αμοιβή, χωρίς θρησκευτικό, ηθικό και πνευματικό περιεχόμενο, ενώ η νίκη σβήνει σχεδόν μαζί με τα χειροκροτήματα, που ακούγονται κατά την απονομή του επάθλου, με το άκουσμα του Εθνικού Ύμνου της χώρας του Ολυμπιονίκη.

Ο Ολυμπιονίκης της Αρχαίας Ολυμπίας γινόταν σχεδόν ιερό πρόσωπο και οι τιμές που του επιφύλασσαν για τη νίκη του, ήταν τιμές ημίθεου και η δόξα και η τιμή στόλιζαν τη γενιά του. Η Αρχαία Ολυμπία και κυρίως οι ανά τέσσερα χρόνια Ολυμπιακοί Αγώνες της αρχαιότητας, δίδαξε και διδάσκει στους ανθρώπους, ότι οι αγώνες δεν είναι απλές σωματικές ενέργειες, ή επίδειξη της δύναμης των μυών του σώματος , αλλά είναι λειτουργίες που απαιτούν την συνδυασμένη και απόλυτη συνεργασία της ψυχής, του πνεύματος και του σώματος, για να δημιουργηθεί το ωραίο και να επιτευχθεί μέσα από την άμιλλα και το αγωνίζεσθε η Ολυμπιακή νίκη.

Κείμενο: Δρ. Θεόδωρος Μπαβέας Ιατρός - Βιοπαθολόγος